Wystąpienie przy pomniku Poetki, 23 maja 2020 r.

 Witam w Parku im. Marii Konopnickiej w Ciechanowie, w ten niezwykły czas pandemii, gdzie kameralnie, z zachowaniem wszelkich rygorów związanych z walką z koronawirusem,, ciechanowscy poeci  pragną pokłonić się swoimi wierszami poetce i patronce kultury Ciechanowa - z okazji 178. Urodzin Marii Konopnickiej.  

   Maria Konopnicka z Wasiłowskich była wybitną poetką, nowelistką, pisarką dla dzieci, tłumaczką, krytykiem literackim, publicystką, a także działaczką narodową. Urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach, zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie (w tym roku przypada 110. rocznica jej śmierci i proklamacji słynnej jej „Roty”).

   Z Ciechanowem Maria Konopnicka była związana poprzez swego syna Jana Konopnickiego (1868-1930), z zawodu młynarza, który od ordynacji Krasińskich dzierżawił w latach 1903-1914 młyn na rzece Łydyni w Ciechanowie. Tylko po Janie Poetka doczekała się wnuków, przyjeżdżała więc do nich na całe tygodnie, pisała im bajki, chodziła na spacery, bywała także właśnie tutaj, gdzie kiedyś były łąki i szuwary, gdzie zbierała z wnukami kaczeńce, niezapominajki, czy kwiaty kaliny.  Dziś w tym miejscu mamy Park im. Marii Konopnickiej, a w 1982 r. stanął pomnik Poetki dłuta warszawskiego artysty Henryka Wróblewskiego. 

   Kiedy Maria Konopnicka bywała w Ciechanowie współpracowała też z regionalnymi pozytywistami: lekarzem Franciszkiem Rajkowskim, hr. Adamem Krasińskim, czy Aleksandrem Świętochowskim osiadłym w pobliskiej Gołotczyźnie. Pomagałą też ubogim (roznosząc mąkę z młyna syna), dbała również o ożywienie kultury - w dużej mierze dzięki niej powstał w 1907 r. Oddział Towarzystwa Kultury Polskiej i otwarto pierwszy dom kultury – Dom Ludowy, na którego otwarcie Konopnicka napisała wiersz „Na otwarcie Dom Ludowego w Ciechanowie”.  W Ciechanowie, w domu Jana przy młynie, zmarł mąż Poetki Jan Jarosław Konopnicki, w jego pogrzebie uczestniczyła Maria.

   Potem jej ukochany syn Jan kontynuował na Ziemi Ciechanowskiej Jej pozytywistyczną misję. Był społecznikiem, działaczem gospodarczym, wspierał dążenia niepodległościowe Polaków podczas I wojny światowej. W roku 1905 r. nabył pobliski majątek Przedwojewo, gdzie gościł pisarzy, m.in. Henryka Sienkiewicza, czy Aleksandra Świętochowskiego.

   Dziś poeci - ze Związku Literatów na Mazowszu, i współpracujący ze Związkiem - dziękują Marii Konopnickiej wierszami, życzą spokoju po drugiej stronie światła i proszą o czuwanie nad kulturą w Ciechanowie.